Επιθεώρηση Ποιητικής Τέχνης

Κατηγορία

Μεταφραστικό Εργαστήρι

Μεταφραστικό Εργαστήρι

Μεταφραστικό Εργαστήρι

Marie Luise Kaschnitz (1901-1974), Ποιήματα (μετάφραση-σημειώσεις: Κώστας Μαντζάκος)

Η σιωπή σου

Απομακρύνεσαι τόσο γρήγορα
πέρασες ήδη τις Ηράκλειες στήλες
στη ράχη θαλασσών που ποτέ
δεν έχουν χαρτογραφηθεί
κάτω από διαδρομές αστεριών που ποτέ
δεν έχουν μετρηθεί
τραβάς πέρα
μ’ ορθάνοιχτα μάτια,

Η σιωπή σου
Η φωνή μου
Η αταραξία σου
Η κίνηση μου
Το δικό σου «Όλα τέλειωσαν»
Το δικό μου «Παραμένω όπως πάντα εδώ».

Γράφοντας

Γράφοντας ήθελα
να σώσω την ψυχή μου.
Η προσπάθεια να γράψω στίχους
Απέτυχε.
Η προσπάθεια να διηγηθώ ιστορίες
Απέτυχε.
Κανείς δεν μπορεί να γράψει
για να σώσει την ψυχή του.
Η χαμένη πέρα τραβά και τραγουδά.

Διαβάστε περισσότερα
Μεταφραστικό Εργαστήρι

Antonio Machado [España, 1875-1939] , Τρία Ποιήματα (Μετάφραση- Επίμετρο: Στέργιος Ντέρτσας)

 

XI

[Εγώ πηγαίνω ονειρεύομενος δρόμους]

Εγώ πηγαίνω  ονειρευόμενος δρόμους

του δειλινού. Τις  χρυσές κορυφές,

τα πράσινα πεύκα

τις  σκονισμένες βελανιδιές!

Κατά που πηγαίνει ο δρόμος;

Εγώ τραβώ τραγουδώντας, ταξιδιώτης

κατά μήκος της στράτας…

-πέφτει το απόβραδο-

«Στην καρδιά μου είχα

το αγκάθι κάποιου πάθους

να το βγάλω μπόρεσα μια μέρα:

πια την καρδιά μου δεν νιώθω…»

 

Κι ο κάμπος ολάκερος μία στιγμούλα

μένει, βουβός και σκιερός,

να συλλογιέται. Ηχεί ο αγέρας

στις λεύκες του ποταμού.

 

Το απόβραδο πιο πολύ σκοτεινιάζει•

και ο δρόμος που έρπει

και λευκάζει αχνά

θαμπώνει και χάνεται.

Το τραγούδι μου και πάλι θρηνεί:

Μυτερό χρυσό αγκάθι

ποιος μπορεί να σ’  αισθανθεί

στην καρδιά καρφωμένο;

(Soledades, galerías y otros poemas, 1907)

Διαβάστε περισσότερα
Μεταφραστικό Εργαστήρι

Michael Longley, «”Ανακωχή” και Άλλα Ποιήματα», (Μετάφραση – Προλεγόμενα: Δέσποινα Πυρκεττή)

«Ο Πρίαμος στα πόδια του Αχιλλέα», ελαιογραφία του Ζερόμ-Μαρτέν Λανγκλουά (1809).

 

Ο Μάικλ Λόνγκλεϊ (Μπέλφαστ, 1939) έχει εκδώσει δεκατρείς ποιητικές συλλογές. Η πιο πρόσφατη κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2022 με τίτλο The Slain Birds. Το 2017, επιλεγμένα πεζά του συναποτέλεσαν τον συγκεντρωτικό τόμο Sidelines: Selected Prose 1962-2015.

Από το 2007 μέχρι το 2010 κατείχε την ακαδημαϊκή έδρα Ireland Professor of Poetry. Το 2010 του απονεμήθηκε ο τίτλος CBE του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο Πίντερ του PEN. Το 2022, η ιταλική Ακαδημία των Λυγκέων απένειμε στον Λόνγκλεϊ το Διεθνές Βραβείο Ποίησης Feltrinelli «για τη σπάνια συνάφεια των θεμάτων του και τις πολιτισμικές τους προεκτάσεις, καθώς και για την υψηλότατη υφολογική ποιότητα του έργου του».

Το ποίημά του «Ανακωχή» (Ceasefire) απορρέει από τη ραψωδία ω της Ιλιάδας («Έκτορος Λύτρα») και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Irish Times δύο μέρες μετά την παύση πυρός που ανακοίνωσε ο IRA την 31η Αυγούστου 1994, έπειτα από 25 χρόνια ένοπλων συγκρούσεων. Στην ομηρική Ιλιάδα ο Πρίαμος πρώτα γονατίζει και φιλά το χέρι του Αχιλλέα και ύστερα τον ικετεύει να του αποδώσει τη σορό του νεκρού Έκτορα. Στην «Ανακωχή», όμως, η ικεσία του χαροκαμένου πατέρα προς τον δολοφόνο του γιου του αποτυπώνεται τελετουργικά στο καταληκτικό, ομοιοκατάληκτο δίστιχο. Και στα δύο έργα, η σπαρακτική εικόνα τού κόσμιου πένθους προβάλλει ως ισχυρό αντέρεισμα της επιθυμίας για ειρήνη.

Τον Νοέμβριο του 2021, ο Μάικλ Λόνγκλεϊ συμμετείχε στο 5ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ «ες γην εναλίαν Κύπρον…», που οργάνωσε το Ιδεόγραμμα σε Λευκωσία, Λεμύθου και Γαλάτα, με τα τέσσερα ποιήματα που παρουσιάζονται εδώ.

 

*********

ΑΝΑΚΩΧΗ

 

I

 

Θυμήθηκε τον πατέρα του και βούρκωσε ο Αχιλλέας,

πήρε απ’ το χέρι τον γέρο-βασιλιά και τον απώθησε απαλά,

μα ο Πρίαμος κουλουριάστηκε στα πόδια του

κι έκλαψε μαζί του ώσπου η λύπη τους έπνιξε το κτίσμα.

Διαβάστε περισσότερα
Μεταφραστικό Εργαστήρι

James Agee (1909-1955), “Νόξβιλ: Καλοκαίρι του 1915” (μετάφραση-σημειώσεις: Κώστας Μαντζάκος)

Ήρθε εκείνη η ώρα η βραδινή
όταν οι άνθρωποι κάθονται στην αυλές,
λικνίζονται απαλά και μιλάνε απαλά
παρατηρώντας το δρόμο
και τα δέντρα που ορθώνονται ως το όριο
της γης που τους ανήκει,
τα κρεμαστά καταφύγια των πουλιών, τα υπόστεγα.
Οι άνθρωποι περνούν· τα πράγματα περνούν.
Ένα άλογο, σέρνοντας έν’ αμαξάκι.
Σπάζοντας πάνω στην άσφαλτο
την κούφια του μουσική, σαν από σίδερο.
Ένα θορυβώδες αμάξι· ένα ήσυχο αμάξι.
Κόσμος, δυό-δυό, δεν βιάζονται,
μαλώνουν, μοιράζουν το βάρος πότε δω -πότε κει
στο καλοκαιρινό τους σώμα,
μιλώντας χαλαρά,
επάνω τους αιωρείται η μυρωδιά απο βανίλλια,
φράουλα, χαρτόνι και κρέμα,
πάνω εικόνες: εραστές και καβαλάρηδες
κι ανάμεσα κλόουν σ’ άχρωμο κεχριμπάρι.
Ένα τραμ υψώνει το σιδερένιο μουγκρητό του·
σταματά·
κουδουνίζει και ξεκινάει μ’ αγκομαχητό·
υψώνοντας πάλι και πάλι
την αυξανόμενη σιδερένια του γκρίνια
και ρέουν τα χρυσά του παράθυρα και τα ψάθινα καθίσματα
κι είν’ παρελθόν και παρελθόν και παρελθόν,
η ζοφερή σπίθα που τρίζει και βρίζει από πάνω
σαν μικρό κακόηθες πνεύμα
βαλμένο ν’ ακολουθεί τις ράγες του·
Ο σιδερένιος του γόος αυξάνεται με την ταχύτητα·
κι όλο ανεβαίνει, σβήνει, ξεψυχάει, σταματά·
το οξύ καμπανάκι αργοσβήνει,
ηχεί πάλι, ακόμα πιο απόμακρο,
υψώνεται, υψώθηκε, αχνό, ξεχνιέται·
ξεχάστηκε.

Διαβάστε περισσότερα
Μεταφραστικό Εργαστήρι

«Christine Lavant – Alda Merini: Παράλληλες ζωές, παράλληλες φωνές» (Μετάφραση: Θεοδόσης Κοντάκης & Ευαγγελία Πολύμου)

 

 

 

Christine Lavant (1915-1973)

Μετάφραση από τα γερμανικά: Θεοδόσης Κοντάκης

 

Ακούω να ’ρχεται βαρύ το φεγγάρι,

ακούω τον ύπνο να πηγαίνει αλαφρύς,

τα μαχαίρια όλα η μνήμη μου ακονίζει

στης θύμησης την πέτρα.

 

Επτά κοράκια αδειάσανε της παπαρούνας την κεφαλή,

στο στεφάνι σέρνετ’ η οχιά·

νωθρή κοιμίζει στης καρδιάς τη φωλιά

το σπόρο της νάρκης.

 

Ιεροπρεπή, χαλυβδωμένα τραγουδούν τα μαχαιράκια:

το φεγγάρι το τροφαντό θενά σφάξουμε,

θα γδάρουμε τ’ αυθάδικο ερπετό

και την καρδιά τη δύστυχη θα καθαρίσουμε.

 

Ακούω να πέφτει βαρύ το φεγγάρι,

ακούω να συρίζει το λιανό ζωντανό,

πέντε πουλιά αντρειωμένα μπολιάζουνε

την καρδιά μες στη μνήμη.

 

Διαβάστε περισσότερα